Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực của Thủ đô

Nâng tầm chất lượng đào tạo

Trong giai đoạn 2015-2020, giáo dục và đào tạo Thủ đô tiếp tục dẫn đầu cả nước về quy mô, mạng lưới trường lớp, về chất lượng giáo dục toàn diện, giáo dục mũi nhọn cũng như số học sinh đạt giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia và quốc tế. Công tác quản lý giáo dục, dạy học, tuyển sinh, thi, kiểm tra, đánh giá có nhiều đổi mới.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin, tổ chức dạy học trực tuyến và trên truyền hình, nhất là trong thời gian phòng, chống dịch Covid-19 đạt hiệu quả. Đặc biệt, hạ tầng giáo dục và cơ sở vật chất phục vụ dạy và học được tập trung đầu tư, trang bị khá đồng bộ, hiện đại. Tỷ lệ trường đạt chuẩn quốc gia năm 2020 đạt 75%.

Nâng cao trình độ tay nghề cho người lao động sẽ giúp họ thích ứng với cách mạng công nghiệp 4.0 (Ảnh: Mạnh Quân)

Việc tập trung phát triển nguồn nhân lực cũng đạt được những kết quả khả quan, tạo nền tảng quan trọng để phát triển kinh tế - xã hội. Chất lượng giáo dục đại học trên địa bàn không ngừng được nâng lên, nhiều trường tích cực đổi mới, tiệm cận với xu hướng phát triển trên thế giới. Giáo dục nghề nghiệp có bước phát triển đột phá.

Trung bình mỗi năm, các trường nghề tuyển sinh, đào tạo cho hơn 202.000 lượt người, đạt 132% kế hoạch, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Hiện tại, Hà Nội có 70,2% số lao động trong độ tuổi đã qua đào tạo. Hà Nội dẫn đầu trong nhiều kỳ thi, hội thi tay nghề cấp quốc gia, quốc tế.

Đứng trước yêu cầu phải đổi mới để phát triển, hội nhập, Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội tiếp tục xác định “đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao” là một trong những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu.

So với nhiệm kỳ trước, trong giai đoạn 2020-2025, nhiệm vụ “tạo chuyển biến căn bản, toàn diện về chất lượng và hiệu quả giáo dục, đào tạo” đã được nâng lên thành “đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”; nhiệm vụ “chú trọng nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao” được nâng lên thành “phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao”.

Qua đó cho thấy, nhiệm vụ trong giai đoạn 2020-2025 có sự kế thừa, phát huy kết quả đạt được của giai đoạn 2015-2020, đồng thời tiếp tục nâng tầm và đổi mới mạnh mẽ hơn, nhằm đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa Thủ đô và hội nhập quốc tế trong giai đoạn tới.

Với quyết tâm đổi mới, đưa Nghị quyết Đại hội lần thứ XVII Đảng bộ thành phố Hà Nội vào cuộc sống, giai đoạn 2020-2025, cùng với sự vào cuộc của các cơ sở giáo dục, các ngành, địa phương đã chủ động tập trung nguồn lực xây dựng đội ngũ nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu phát triển.

Đơn cử như huyện Phúc Thọ đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2025, tỉ lệ trường đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn huyện đạt 75% - 80%, tỉ lệ lao động qua đào tạo đến năm 2025 đạt 70%. Để hiện thực hóa mục tiêu này, huyện đã và đang tập trung nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cho các nhà trường bảo đảm đồng bộ, hiện đại, đáp ứng tiêu chí trường chuẩn quốc gia, ưu tiên các trường, điểm trường mầm non; đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục; xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện; đồng thời, thực hiện tốt chương trình dạy nghề gắn với giải quyết việc làm.

Chú trọng nâng cao tay nghề cho người lao động

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã và đang tạo ra những thay đổi lớn về cung - cầu lao động. Trong một số lĩnh vực, với sự ra đời của các hệ thống tự động hóa và robot thông minh, sẽ thay thế dần lao động thủ công trong toàn bộ nền kinh tế gây áp lực lớn đối với thị trường lao động. Đặc biệt, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 không chỉ đe dọa việc làm của những lao động giản đơn mà ngay cả những lao động có kỹ năng bậc trung cũng sẽ bị ảnh hưởng nếu như họ không được bổ sung, trang bị những kỹ năng mới, kỹ năng sáng tạo.

Do đó, trong quá trình triển khai nhiệm vụ đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cần chú trọng đến công tác đào tạo, nâng cao trình độ tay nghề cho công nhân lao động để họ thích ứng với bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0.

Theo Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Chử Xuân Dũng, để công nhân lao động thích ứng với bối cảnh hội nhập quốc tế và cách mạng công nghiệp 4.0 cần phải triển khai đồng bộ các giải pháp như: Đẩy mạnh cải cách hệ thống giáo dục, đào tạo, ưu tiên tập trung cho các ngành khoa học kỹ thuật, ứng dụng công nghệ cao,...; đào tạo, hướng nghiệp gắn với việc làm và theo nhu cầu của xã hội; Đẩy mạnh công tác dự báo nhu cầu thị trường lao động trong tương lai gần và xa hơn;

Tăng cường công tác tuyên truyền vận động nhằm nâng cao nhận thức của công nhân lao động để họ thấy rõ việc học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp đáp ứng yêu cầu được giao, nhất là đáp ứng yêu cầu của cuộc cách mạng 4.0 vừa là quyền lợi, vừa là yêu cầu để đảm bảo việc làm, nâng cao thu nhập, nâng cao năng suất lao động, bảo đảm chất lượng sản phẩm.

Cạnh đó, các cơ sở đào tạo cần tích cực đổi mới hình thức, phương pháp tổ chức đào tạo nghề cho công nhân lao động; tăng cường gắn kết đào tạo với doanh nghiệp; đổi mới cách đào tạo làm cho người học thụ động sang chủ động sáng tạo, không ngại đương đầu với khó khăn, thách thức. Chú trọng đào tạo kiến thức kỹ năng mềm, các kỹ năng cần thiết theo nhu cầu của thị trường lao động. trong đó đặc biệt quan tâm đến đào tạo, bồi dưỡng về ngoại ngữ, tin học, về tinh thần, ý thức, thái độ đối với công việc, trách nhiệm đối với doanh nghiệp.

Từng bước thay đổi tư duy của chủ sử dụng lao động trong chiến lược phát triển doanh nghiệp gắn với sử dụng nguồn lực là người lao động. Có kế hoạch sử dụng lao động qua đào tạo; dự trù nguồn lực tài chính để đảm bảo tự đào tạo người lao động cũng như phối kết hợp với các cơ sở có hoạt động giáo dục nghề nghiệp tổ chức đào tạo, đào tạo lại, bồi dưỡng bố sung kỹ năng mềm, nâng cao chuyên môn tay nghề cho người lao động;

Đầu tư xây dựng trường chất lượng cao đạt chuẩn quốc tế và đầu tư nghề trọng điểm đối với các nghề đang là thế mạnh của xu thế thị trường lao động trong nước và các nước trong khu vực theo Quyết định số 854/QĐ-BLĐTBXH của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho một số trường cao đẳng và trung cấp thuộc Thành phố đây là phương tiện để đào tạo ra lực lượng công nhân kỹ thuật có tay nghề cao thích ứng trong nền cách mạng công nghiệp 4.0.

Nhiệm vụ “đổi mới, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao” tại Nghị quyết Đại hội XVII đã được cụ thể hóa bằng Chương trình số 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về “Phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025”.

Với những định hướng mới rõ nét hơn, mang tầm cao hơn, Thủ đô không chỉ tiếp tục dẫn đầu cả nước về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, mà còn trở thành trung tâm giáo dục, đào tạo chất lượng cao; đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực xây dựng Hà Nội phát triển nhanh, bền vững, có sức cạnh tranh cao trong nước và khu vực./.