Một vùng văn hóa Hồ Tây

(LĐTĐ) Hồ Tây là một trong những thắng cảnh đẹp nổi tiếng ở thủ đô Hà Nội, nơi có nhiều di tích lịch sử văn hóa gắn liền với lịch sử hình thành, phát triển của Kinh thành Thăng Long xưa và Hà Nội ngày nay. Với diện tích tự nhiên là trên 500 ha và chu vi 18 km, cùng với kho tàng văn nghệ dân gian phong phú, nơi đây đã tạo nên “một vùng văn hóa Hồ Tây”, “một bảo tàng nước”, một điểm hẹn du lịch hấp dẫn của Thủ đô và đất nước.
mot vung van hoa ho tay Đền Quán Thánh - Ngôi đền linh thiêng bậc nhất Hà Nội
mot vung van hoa ho tay Nhộn nhịp phố “Tây” giữa lòng Hà Nội
mot vung van hoa ho tay Đã có kết quả về mẫu nước thí điểm ở hồ Tây

“Gió đưa cành trúc la đà/ Tiếng chuông Trấn Vũ, canh gà Thọ Xương/ Mịt mù khói tỏa ngàn sương/ Nhịp chày Yên Thái mặt gương Tây Hồ”. Câu ca xưa như một bức họa, một bản nhạc đưa người ta vào không gian bao la vừa xanh tươi và nhộn nhịp, vừa huyền ảo, vừa uy nghiêm của Hồ Tây.

Thậm chí, nhà thơ Cao Bá Quát từng phải thốt lên: “Tây Hồ chân cá thị Tây Thi” (Tây Hồ đích thực là nàng Tây Thi). Và hôm nay, Hồ Tây vẫn là góc lãng mạn nhất trong bức tranh Hà Nội nhiều màu sắc, nơi người Hà Nội và du khách mong tìm về để dạo bước trên con đường liễu rủ lãng đãng sương mờ, mênh mang sóng nước, đắm mình trong vẻ thơ mộng của trời đất, của những truyền thuyết…

mot vung van hoa ho tay
Hồ Tây là nét chấm phá thi vị của Hà Nội (Ảnh: M.Phương)

Những tư liệu lịch sử cho thấy cách đây hàng nghìn năm, Hồ Tây là đoạn sót lại do dòng sông Hồng chuyển dòng mà thành. Hồ Tây từng có nhiều tên gọi như: Hồ Mù Sương (Dâm Ðàm), hồ Trâu Vàng (Kim Ngưu hồ), đầm Xác Cáo.

Mỗi tên gọi đều gắn với sự tích về nguồn cội của Hồ Tây huyền thoại. Từ xưa đến nay, Hồ Tây không chỉ đẹp bởi mặt nước xanh mênh mông, quanh năm dập dềnh, lượn sóng mà còn mang vẻ đẹp thơ mộng bởi sắc hồng thơm ngát của hoa sen, sắc tím của hoa bằng lăng hay vẻ rực rỡ của những cánh phượng hồng mỗi độ hè về.

Không gian xung quanh hồ luôn phảng phất những làn gió mát khiến ai đến đây cũng đều cảm thấy thư thái. Mỗi sáng tinh mơ hay khi hoàng hôn xuống, nhiều người thích dạo quanh hồ để hít thở không khí trong lành hay tập thể dục rồi mới bắt đầu một ngày làm việc mới hoặc trở về nhà. Những lúc chiều tà hay khi màn đêm buông xuống cũng là lúc Hồ Tây trở thành nơi gặp gỡ bạn bè, nơi hẹn hò, lưu giữ kỷ niệm tình yêu của bao người.

Trải qua nhiều biến thiên thời đại, thế nhưng dù ở bất cứ triều đại nào, Hồ Tây cũng đều là nơi tâm điểm của lịch sử huy hoàng. Chỉ cần nhìn vào những quần thể di tích đền phủ, chùa chiền tồn tại quanh Hồ Tây là ta đã chứng nghiệm được điều đó. Hồ Tây như nén dồn tất cả những gì tinh hoa của trời đất của ngàn năm văn vật cho một Hà Nội trường tồn.

Xung quanh Hồ Tây, ở các triều đại, đều là những nơi cung điện đền đài được xây lên. Người Hà Nội có ai lại không biết đến chùa Trấn Quốc, đền Quán Thánh hay Phủ Tây Hồ. Mỗi độ Xuân về, Phủ Tây Hồ và chùa Trấn Quốc chính là nơi đặt chân không thể thiếu của người dân Hà Nội.

Nằm trên bán đảo nhỏ giữa mênh mang sóng nước ngay bên đường Thanh Niên, con đường đẹp ngăn cách giữa Hồ Tây và hồ Trúc Bạch, chùa Trấn Quốc là một trong những ngôi chùa cổ nhất ở Việt Nam có từ thế kỷ 6 thời Lý Nam Đế. Theo sử sách còn ghi lại, vào năm 541-548 khởi đầu ngôi chùa được gọi là chùa Khai Quốc. Chùa được xây dựng ngoài bãi sông Hồng, sau này vào đời Hậu Lê (Thế kỉ 17) thì chuyển vào đây. Trước đây nơi này được gọi là bãi cá vàng mà vua chúa thời xưa du xuân, du thuỷ, sau đó các vị cao tăng về đây tu hành. Ngôi chùa tính đến nay có lịch sử hơn 1000 năm.

Bà Nguyễn Thị Thư (72 tuổi, phố Hàng Đậu) chia sẻ: “Mấy chục năm nay, thói quen của gia đình tôi là sau giao thừa sẽ đến chùa Trấn Quốc, vừa là du xuân vãn cảnh, cầu cho một năm mới tốt lành và vừa là để tưởng nhớ đến những lớp người đi trước. Khi đến đây vào những ngày đầu năm, tâm hồn tôi cảm thấy thư thái, thoải mái hơn. Tôi nghĩ rằng không chỉ có gia đình tôi mà rất nhiều gia đình khác ở Hà Nội, trong mỗi chuyến du xuân đầu năm đều không thể thiếu chùa Trấn Quốc”.

mot vung van hoa ho tay
Chùa Trấn Quốc, một nét văn hóa tâm linh đặc biệt bên bờ Hồ Tây (Ảnh: M.Phương)

Nhắc đến nét đẹp văn hóa của Hồ Tây thật thiếu sót khi không nhắc đến loài chim sâm cầm. Sâm cầm vốn là loài chim di cư từ phương Bắc và sống thành đàn ở những nơi có nước. Đầu đông mỗi năm khi trời se lạnh chúng lại bay qua nước ta, chúng thường nhẩn nha đỗ lại Hồ Tây để ăn giống sen quý nơi này, nên nhiều người thường gọi chúng với cái tên sâm cầm Hồ Tây. Trước kia, sâm cầm là một món ăn đặc sản của Hồ Tây, thế nhưng dần dần, loài chim sâm cầm lại gắn bó với Hồ tây như một nét văn hóa khó phai mờ.

Có lẽ chính sự gắn bó đặc biệt đó đã khiến cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn đưa hình ảnh gần gũi, đời thường đó vào tuyệt phẩm Nhớ mùa thu Hà Nội:“Hồ Tây chiều thu mặt nước vàng lay, bờ xa mời gọi/ Màn sương thương nhớ, bầy sâm cầm nhỏ vỗ cánh mặt trời…”. Đến nay, Hồ Tây đã vắng bóng sâm cầm, thế nhưng người Hà Nội vẫn ngày đêm ngóng trông một ngày “Hồ Tây lại có bóng sâm cầm”.

Ngày nay, Hồ Tây đang ngày càng phát triển với nhiều thế mạnh đặc biệt về kinh tế, xã hội. Bộ mặt của ven hồ cũng đã có nhiều thay đổi, hiện đại và sang trọng hơn. Thế nhưng, lẩn khuất sau đó vẫn còn nhịp sống của những người dân gắn bó với Hồ Tây. Đó là dăm ba chiếc thuyền câu tôm lặng lẽ nằm chờ đêm xuống để ra hồ bắt những con vật, làm nên món “bánh tôm Hồ Tây” trứ danh.

Người Hà Nội vốn khéo tay làm nên hàng ngàn món ăn ngon, thế nhưng trong muôn vàn món ăn hấp dẫn ấy, có lẽ chỉ có bánh tôm Hồ Tây là giữ được sự bình dị, đặc biệt, ít pha tạp hiếm hoi. Đó như một phần không thể thiếu khi nói về Hồ Tây ngàn xưa đến nay.

Nằm ven hồ Tây ngày nay vẫn còn dấu vết nhiều làng cổ như làng hoa Nhật Tân, làng hoa Quảng Bá, làng quất Nghi Tàm, làng nghề giấy dó Yên Thái, làng nghề đúc đồng Ngũ Xã.

Trong dịp tết đến xuân sang, các hoạt động lễ hội văn hóa tâm linh, cổ truyền xung quanh Hồ Tây càng trở nên sôi động hơn. Chắc chắn rằng trong tương lai không xa, những nét đẹp cổ truyền của nơi đây sẽ tiếp tục được đánh thức. Và Hồ Tây mãi là một vùng văn hóa, là điểm nhấn đặc biệt của Thủ đô.

Kim Tiến

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Hải Phòng: Hơn 1.000 người diễn tập phương án chữa cháy và cứu nạn cứu hộ cấp Thành phố năm 2024

Hải Phòng: Hơn 1.000 người diễn tập phương án chữa cháy và cứu nạn cứu hộ cấp Thành phố năm 2024

(LĐTĐ) Ngày 12/11, Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hải Phòng tổ chức diễn tập phương án chữa cháy và cứu nạn cứu hộ cấp thành phố năm 2024 tại tổ hợp khách sạn Sheraton Hải Phòng, Trung tâm thương mại Vincom Plaza, Cụm rạp chiếu phim CGV, địa chỉ tại phường Thượng Lý, quận Hồng Bàng. Buổi diễn tập có sự tham gia của hơn 1.000 người và hàng trăm phương tiện xe cơ giới của nhiều lực lượng trên địa bàn thành phố.
Hải Phòng: Huyện An Dương biểu dương phong trào thi đua “Hai tốt” năm học 2023 - 2024

Hải Phòng: Huyện An Dương biểu dương phong trào thi đua “Hai tốt” năm học 2023 - 2024

(LĐTĐ) Chiều 12/11, Ủy ban nhân dân (UBND) huyện An Dương, thành phố Hải Phòng tổ chức Hội nghị Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 - 20/11/2024) và Biểu dương phong trào thi đua “Hai tốt” năm học 2023 - 2024. Ông Lê Khắc Nam - Phó Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng tham dự Hội nghị.
Tỷ giá USD hôm nay (13/11): Đồng USD thế giới tiếp tục tăng

Tỷ giá USD hôm nay (13/11): Đồng USD thế giới tiếp tục tăng

(LĐTĐ) Tỷ giá USD hôm nay (13/11): Tỷ giá trung tâm đồng Việt Nam với USD tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố mức 24.267 VND/USD.
Giá xăng dầu hôm nay (13/11): Vẫn duy trì mức thấp

Giá xăng dầu hôm nay (13/11): Vẫn duy trì mức thấp

(LĐTĐ) Hôm nay (13/11/2024), giá dầu thế giới dao động quanh mức thấp nhất trong hai tuần qua, khi tiếp tục đi ngang xuất phát từ dự báo giảm về nhu cầu dầu của OPEC cùng với tác động của USD tăng giá. Cụ thể, giá dầu WTI duy trì ở mức 67,99 USD/thùng, giảm nhẹ 0,07% (tương đương giảm 0,05 USD/thùng), trong khi dầu Brent đạt 71,75 USD/thùng, giảm 0,11% (tương đương giảm 0,08 USD/thùng)​
Giá vàng hôm nay (13/11): Giá vàng trong nước và thế giới vẫn miệt mài giảm

Giá vàng hôm nay (13/11): Giá vàng trong nước và thế giới vẫn miệt mài giảm

(LĐTĐ) Sáng nay (13/11), giá vàng thế giới đã xuyên thủng ngưỡng 2.600 USD/ounce về mức 2.597,9 USD/ounce. Trong nước, vàng nhẫn tròn trơn về quanh ngưỡng 83 triệu đồng/lượng, mức thấp nhất trong vòng một tháng qua.
Dự báo thời tiết khu vực Hà Nội ngày 13/11: Ngày nắng, sáng sớm có sương mù

Dự báo thời tiết khu vực Hà Nội ngày 13/11: Ngày nắng, sáng sớm có sương mù

(LĐTĐ) Dự báo ngày 13/11, khu vực Hà Nội trời có mây, đêm không mưa, sáng sớm có sương mù và sương mù nhẹ rải rác, ngày nắng.
Truy tố nhóm đối tượng cho vay nặng lãi, ném mắm tôm ép người vay trả nợ

Truy tố nhóm đối tượng cho vay nặng lãi, ném mắm tôm ép người vay trả nợ

(LĐTĐ) Nguyễn Văn Thành và các đồng phạm đã góp vốn, lập trang web, vận hành đường dây "bốc bát họ" với lãi suất lên đến 292%. Khi người vay trả tiền không đúng thời hạn, nhóm này sẽ đòi nợ bằng thủ đoạn ném mắm tôm và dầu luyn vào nhà khách hàng, nhằm đe dọa và ép họ phải trả nợ.

Tin khác

Ngày cuối tuần: Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam đón lượng khách tham quan cao kỷ lục

Ngày cuối tuần: Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam đón lượng khách tham quan cao kỷ lục

(LĐTĐ) Theo ghi nhận của phóng viên báo Lao động Thủ đô, tuyến đường Đại lộ Thăng Long hướng từ trung tâm thành phố về Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam chật kín dòng phương tiện. Các phương tiện nhích từng đoạn để di chuyển đến cổng chính của Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam.
Vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà lên sóng kênh truyền hình CNN

Vịnh Hạ Long và quần đảo Cát Bà lên sóng kênh truyền hình CNN

(LĐTĐ) Từ ngày 5/11/2024, những hình ảnh về Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long - Quần đảo Cát Bà đã chính thức được phát sóng trên kênh truyền hình CNN của Mỹ.
Tháng 10/2024, Việt Nam đón 1,42 triệu lượt khách quốc tế

Tháng 10/2024, Việt Nam đón 1,42 triệu lượt khách quốc tế

(LĐTĐ) Theo dữ liệu Tổng cục Thống kê, tháng 10/2024, Việt Nam đón 1,42 triệu lượt khách quốc tế (tăng gần 28% so với cùng kỳ).
Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam trưng bày 4 bảo vật quốc gia

Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam trưng bày 4 bảo vật quốc gia

(LĐTĐ) Bảo tàng Lịch sử quân sự Việt Nam trưng bày 4 bảo vật quốc gia, trong đó có hai máy bay MIG-21 số hiệu 4324; 5121; xe tăng T54B số hiệu 843 và bản đồ quyết tâm chiến đấu trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.
Lào Cai khởi động chương trình kích cầu du lịch lớn nhất năm 2024

Lào Cai khởi động chương trình kích cầu du lịch lớn nhất năm 2024

(LĐTĐ) Ngày 29/10, tại khu du lịch Sun World Fansipan Legend, Hiệp hội Du lịch tỉnh Lào Cai đã công bố Chương trình kích cầu du lịch lớn nhất năm 2024 với chủ đề “Chạm Sa Pa - Chạm những tầng mây”.
Góc nhìn chuyên gia trong ứng dụng công nghệ số vào du lịch

Góc nhìn chuyên gia trong ứng dụng công nghệ số vào du lịch

(LĐTĐ) Ngày 29/10, Trung tâm Công nghệ thông tin MobiFone tổ chức tọa đàm trực tuyến với chủ đề “Du lịch Việt Nam 4.0: Khai phá tiềm năng và kết nối văn hóa”.
Cửa Lò đón hơn 5 triệu lượt khách trong mùa du lịch năm 2024

Cửa Lò đón hơn 5 triệu lượt khách trong mùa du lịch năm 2024

(LĐTĐ) Chiều 24/10, Ủy ban nhân dân (UBND) thị xã Cửa Lò tổ chức Hội nghị tổng kết hoạt động du lịch năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025
Hơn 2.000 du khách quốc tế đến Khánh Hòa bằng du thuyền

Hơn 2.000 du khách quốc tế đến Khánh Hòa bằng du thuyền

(LĐTĐ) Sáng 23/10, ngành Du lịch Khánh Hòa đã đón tàu biển quốc tế mang tên CORAL PRINCESS chở hơn 2.000 du khách đến từ nhiều quốc gia cập Cảng quốc tế Cam Ranh.
Kích cầu du lịch “Nha Trang - Khánh Hòa, đến để yêu”

Kích cầu du lịch “Nha Trang - Khánh Hòa, đến để yêu”

(LĐTĐ) Tối 13/10, chương trình công bố du lịch Khánh Hòa đạt 9 triệu lượt khách, và phát động chương trình kích cầu du lịch với chủ đề “Nha Trang - Khánh Hòa, đến để yêu” năm 2024 đã thu hút hàng nghìn du khách và người dân đến tham dự.
Thiết kế “tour sáng tạo” thăm các công trình lịch sử tinh hoa của Hà Nội

Thiết kế “tour sáng tạo” thăm các công trình lịch sử tinh hoa của Hà Nội

(LĐTĐ) Lễ hội Thiết kế Sáng tạo Hà Nội 2024 là một sự kiện văn hóa nghệ thuật quy mô lớn, dự kiến sẽ diễn ra từ ngày 9/11 tại Thủ đô Hà Nội. Đây là lần thứ tư Lễ hội được tổ chức, với chủ đề "Giao lộ Sáng tạo", nhằm khuyến khích mỗi người nhìn nhận lại cái tôi sáng tạo của bản thân trong hành trình sống.
Xem thêm
Phiên bản di động