Xử lý nghiêm doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH

Đẩy mạnh thanh tra, xử phạt các doanh nghiệp vi phạm

Theo báo cáo của Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT thành phố Hà Nội: Tổng số tiền thu BHXH, BHYT, BHTN 6 tháng đầu năm trên địa bàn Thành phố là 28.481 tỷ đồng, đạt 47% Kế hoạch. Tổng số tiền chậm đóng BHXH, BHYT là 5.253,2 tỷ đồng, chiếm 8,17% tổng số phải thu (giảm 0,37% so với cùng kỳ năm 2022); số tiền chậm đóng BHXH phải tính lãi là 1.752,5 tỷ đồng, chiếm 2,73% tổng số phải thu (giảm 0,64% so với cùng kỳ năm 2022).

Báo Lao động Thủ đô phối hợp với BHXH Hà Nội và các cấp Công đoàn tuyên truyền, vận động người sử dụng lao động, người lao động nâng cao ý thức chấp hành pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN.

Trong đó, số tiền chậm đóng của các đơn vị ngừng giao dịch là 1.654,8 tỷ đồng, chiếm 31,5% tổng số tiền chậm đóng; chậm đóng ngân sách Nhà nước là 50 tỷ đồng, chiếm 0,95% tổng số tiền chậm đóng; chậm đóng dưới 12 tháng là 1.823,2 tỷ đồng, chiếm 34,7% tổng số tiền chậm đóng; chậm đóng từ 12 tháng trở lên là 1.725,2 tỷ đồng, chiếm 32,85% tổng số tiền chậm đóng.

Ông Phan Văn Mến - Giám đốc BHXH thành phố Hà Nội, Phó Trưởng Ban Thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT Thành phố cho biết: Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động, 6 tháng đầu năm, công tác thanh tra, kiểm tra được cơ quan BHXH tích cực, chủ động phối hợp với thanh tra ngành Lao động, ngành Y tế, Công an và các đơn vị liên quan đẩy mạnh; phối hợp với cơ quan chức năng xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm; kịp thời giải quyết đơn thư, khiếu nại của người dân về chế độ, chính sách BHXH, BHYT.

Cụ thể: BHXH Thành phố đã phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Thanh tra Thành phố, Cục Thuế Thành phố và các sở, ngành, UBND các quận, huyện, thị xã đã thực hiện 1.801 cuộc thanh tra, kiểm tra. Trong đó: Thanh tra, kiểm tra theo Kế hoạch 1.246 cuộc, đạt 32% Kế hoạch; thực hiện thanh tra, kiểm tra đột xuất đối với 555 đơn vị.

Kết quả, sau thanh tra, kiểm tra, số tiền các đơn vị đã nộp để khắc phục nợ tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN là 178,6 tỷ đồng (đạt 79,6%); yêu cầu đóng và truy đóng BHXH, BHYT, BHTN cho 160 lao động chưa tham gia, đóng thiếu thời gian với tổng số tiền đề nghị truy đóng là 3,6 tỷ đồng và 32 lao động đóng thiếu mức quy định với số tiền đề nghị truy đóng là 165,6 triệu đồng; yêu cầu truy giảm BHXH, BHTN cho 10 lao động đóng sai đối tượng, sai thời gian với số tiền đề nghị truy giảm là 192,5 triệu đồng.

Qua công tác thanh tra chuyên ngành, phối hợp thanh tra liên ngành. BHXH Thành phố, các sở, ngành và UBND quận, huyện, thị xã đã phát hiện, xử phạt và kiến nghị UBND Thành phố xử phạt hành chính hành vi chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN theo thẩm quyền đối với 36 đơn vị đóng trên địa bàn, tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính là 3.590.936.187 đồng.

Về công tác kiến nghị khởi tố, ông Phan Văn Mến cho biết, tính đến nay BHXH Thành phố và Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Thành phố đã chuyển hồ sơ kiến nghị khởi tố đến Cơ quan điều tra đối với 7 đơn vị với tổng số tiền chậm đóng tại thời điểm kiến nghị khởi tố là 118.612.770.174 đồng; đến nay đã có 5 đơn vị đã khắc phục một phần với tổng số tiền là 13.155.979.572 đồng.

Sẽ kiểm tra đột xuất các địa phương về thực hiện BHXH, BHYT

Báo cáo về kết quả thực hiện công tác BHXH, BHYT 6 tháng đầu năm, Ban Chỉ đạo Thành phố chỉ rõ những hạn chế, đó là tình trạng vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN của các doanh nghiệp trên địa bàn Thành phố vẫn còn tồn tại, đặc biệt là các doanh nghiệp tư nhân; một số các đơn vị sử dụng lao động vẫn còn tình trạng cố tình chiếm dụng, không trích đóng, để chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN số tiền lớn, thời gian kéo dài. Tổng số tiền chậm đóng BHXH, BHYT, BHTN trên 24 tháng là 3.411 đơn vị, với số tiền 1.449 tỷ đồng, chiếm 27,6% tổng số tiền chậm đóng.

Cùng với đó, hiện vẫn chưa có hướng dẫn xử lý đối với những đơn vị ngừng, dừng giao dịch, phá sản, giải thể. Hiện, trên địa bàn thành phố Hà Nội có 14.456 đơn vị ngừng, dừng giao dịch, phá sản, giải thể với số tiền chậm đóng là 1.654,8 tỷ đồng, chiếm 31,5% tổng số tiền chậm đóng.

Trao đổi về vấn đề này, bà Hoàng Thu Hương - Đội trưởng Đội 6 (Phòng PC03, Công an thành phố Hà Nội) cho rằng: Tỷ lệ chậm đóng, trốn đóng cũng như số doanh nghiệp chậm đóng, trốn đóng BHXH trên địa bàn Hà Nội vẫn còn cao là do việc khởi tố vụ án đối với các tội danh liên quan đến BHXH, BHYT còn gặp nhiều khó khăn, phức tạp. Trên toàn quốc chưa có địa phương nào khởi tố tội danh theo Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015.

Trước những khó khăn, vướng mắc nảy sinh trong thực tế, đại diện Công an thành phố Hà Nội kiến nghị cơ quan BHXH đề xuất sửa đổi các quy định hiện hành và những văn bản hướng dẫn có liên quan đến việc tách số tiền nợ, trốn đóng BHXH trước và sau thời điểm ngày 1/1/2018 để cơ quan điều tra có cơ sở xác định số tiền trốn đóng BHXH của doanh nghiệp. Từ đó, mới xác định được tội danh, xử lý theo Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015.

Công an thành phố Hà Nội cũng kiến nghị BHXH Việt Nam đề xuất với Chính phủ cần quy định rõ, cụ thể tại Điều 38 Nghị định số 28/2020/NĐ-CP về hình thức phạt tiền; cũng như xác định rõ hành vi và số tiền trốn đóng BHXH, BHYT...

Nhằm đảm bảo quyền lợi cho người tham gia và tính nghiêm minh của pháp luật, trong 6 tháng cuối năm, Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT thành phố Hà Nội đề nghị kiên quyết không vinh danh, khen thưởng, không xét tham gia đấu thầu và đầu tư dự án các đơn vị, doanh nghiệp nợ đọng, trốn đóng, không tham gia BHXH đầy đủ cho người lao động. Đối với các đơn vị đang thực hiện các dự án của Thành phố mà chậm đóng, trốn đóng BHXH cho người lao động, cần triệt để thu hồi khi thanh toán dự án và không giao dự án mới.

Để hạn chế tình trạng chậm đóng, nợ đóng BHXH, Phó Chủ tịch UBND Thành phố, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT Thành phố Vũ Thu Hà yêu cầu các đơn vị liên quan cần đôn đốc thu bằng nhiều giải pháp, trọng tâm tăng cường thanh kiểm tra các đơn vị, doanh nghiệp có dấu hiệu vi phạm.

Đối với Ban chỉ đạo của Thành phố, Phó Chủ tịch UBND Thành phố đề nghị cơ quan BHXH phối hợp với các sở ban ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động đến người sử dụng lao động, người lao động nhằm nâng cao nhận thức, tuân thủ các quy định của pháp luật trong tham gia BHXH bắt buộc.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố cũng nêu rõ trong 6 tháng cuối năm, cụ thể trong 4 tháng cuối năm, Ban Chỉ đạo của Thành phố sẽ tiến hành kiểm tra đột xuất các địa phương về việc thực hiện kế hoạch các công việc, nội dung liên quan đến BHXH, BHYT. Thành phố sẽ lựa chọn kiểm tra những đơn vị có kết quả chưa cao để đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu chung của Thành phố.

Bảo Duy